AZS to przewlekła choroba zapalna skóry. Naukowcy nie są zgodni, co do przyczyn, które ją wywołują. Mogą to być czynniki genetyczne – wada genu związana jest z produkcją filagryny, co przekłada się na łatwiejszy dostęp do organizmu, sprzyjając rozwojowi choroby. Inny pogląd związany jest z czynnikami środowiskowymi – w myśl tej teorii AZS może być wywołane zanieczyszczeniem środowiska. Istnieje też teza, że alergie pokarmowe lub alergie przebyte w dzieciństwie sprzyjają powstaniu choroby w dorosłym wieku. Przyjrzyjmy się tej niełatwej do zdiagnozowania chorobie i poznajmy jej najczęstsze objawy.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) nie jest chorobą zakaźną. Jest to przewlekła choroba zapalna skóry i najczęściej dotyka właśnie dzieci. Choroba może mieć różne przyczyny – np. genetyczne. Odpowiedzialnych za jej rozwój jej wiele genów. Przyczynami mogą być alergie pokarmowe takie jak IgE i IgG (najczęściej na mleko, jaja, soję, ryby, pszenicę) oraz uszkodzenia bariery ochronnej skóry. Wywoływać ją może stres oraz zakażenia czy też czynniki środowiskowe takie jak: pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, dym papierosowy.
Jak zdiagnozować AZS?
Przy diagnozowaniu AZS brane są pod uwagę 4 kryteria główne i ponad 20 mniejszych. Aby stwierdzić występowanie AZS muszą pojawić się minimum 3 główne kryteria oraz 3 małe. Do kryteriów głównych zaliczają się: przewlekły, nawrotowy charakter, świąd, typowy dla wieku obraz i lokalizacja zmian chorobowych oraz rodzinny wywiad atopowy.
Poznajmy typowe objawy AZS
Osoby cierpiące na AZS odczuwają swędzenie, które bywa nie do zniesienia. Ich skóra robi się bardzo sucha. Charakterystyczne są czerwone grudki, pojawiające się na zgięciach pod łokciami i kolanami. Z czasem przeobrażają się w ropne krostki. Ciało chorego zdobią liszaje – wyglądem przypominające czerwone plamy. Chory drapie się po ciele, co prowadzi do powstawania przeczosów – czyli śladów zadrapań. W efekcie skóra dziecka lub dorosłego chorego na AZS przypomina natłuszczony pergamin. Jest niemal przezroczysta.
Jak leczyć?
Łagodną wersję choroby leczy się łagodzącymi kremami czy maściami. Są to kremy sterydowe, kremy przeciwzapalne, które nie wpływają na zniszczenie skóry. Stosuje się także leki immunosupresyjne, tabletki przeciwuczuleniowe, a najcięższe przypadki leczy się sterydami. Stres niestety nasila swędzenie i występowanie plam, dlatego coraz częściej stosuje się psychoterapię, która pomaga w leczeniu objawów AZS. W jednym z badań naukowych udowodniono, że w przypadku rodzin atopowych podawanie szczepu probiotycznego LGG kobietom w ostatnim miesiącu ciąży a następnie niemowlętom przez 6 miesięcy życia, obniża ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry w pierwszych dwóch latach życia o 50%. Trwałość efektu ochronnego w profilaktyce AZS została potwierdzona także po 4 i 7 latach[1].
[1] „Kalliomäki M, Salminen S, Poussa T, et al. Probiotics and prevention of atopic disease: 4-Year follow-up of a randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2003;361:1869–71.”
